İş ortaklığı olarak yapılan yapım işlerinde, ortağın biri ortaklıktan çekilmesi ve iş ortaklıktaki payını ortaklığın diğer ortaklarına devretmesi durumunda işi tamamlayan ortaklara hangi durumda iş deneyim belgesi düzenlenebilir?
Yazımızda bu konuyu incelemeye çalışacağız.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin "Belge düzenleme koşulları" başlıklı 44. maddesinde
"(3) İdarenin izni ile devredilen ve geçici kabulü yapılan işlerde;
a) (Değişik:RG-3/7/2009-27277)Devir öncesinde veya sonrasındaki dönemde işin ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranındaki kısmını gerçekleştiren yüklenicilere “yüklenici iş bitirme belgesi”,
b) İlk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetleme ve yönetme görevinde bulunan mimar veya mühendislere “iş denetleme belgesi” veya “iş yönetme belgesi”,
düzenlenir.
(6) (Değişik:RG-3/7/2009-27277) İş ortaklığında, ortakların biri veya birkaçı tarafından sözleşmenin devredilmesi halinde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inde bulunan ortağa geçici kabul sonrası iş deneyim belgesi düzenlenir. " hükmü
"İş deneyim belgelerinin verilmesi" başlıklı 47. maddesinde ise
"(5) Ortak girişimler için
a) İş ortaklığı tarafından gerçekleştirilen işlerde, ortakların her birinin hissesini ayrı ayrı gösteren ortak sayısı kadar iş bitirme belgesi düzenlenir,"
"İş Deneyim Belgelerinin Değerlendirilmesi" başlıklı 48i maddesinde ise
"(3)(Değişik:RG-16/7/2011-27996)İş ortaklığı tarafından gerçekleştirilen işlerden edinilen iş deneyim belgelerindeki tutarlar, aday veya isteklinin belge sahibi iş ortaklığındaki hisse oranları esas alınarak değerlendirilir. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde, iş ortaklığının iş deneyiminin değerlendirilmesinde ortakların hisse oranlarına bakılmaksızın sunduğu belge üzerindeki tutar esas alınır. "
“İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinin ikinci fıkrasının (d) bendinde
"(Değişik:RG-3/7/2009-27277)Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,
işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur." hükümleri bulunmaktadır.
Kamu İhale Kurulu'nun 17.10.2021 tarihinde aldığı karar ise "İş ortaklıklarındaki ortakların biri veya birkaçı tarafından sözleşmenin devredildiği hallerde iş deneyim belgesi düzenlenebilmesi için, öncelikle ortaklık oranına bakılmaksızın geçici kabul sonrasında ilgili ortağın ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inde bulunup bulunmadığının tespit edilmesi, söz konusu şartın sağlanması durumunda ise ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranındaki kısmının yüklenici tarafından gerçekleştirilmesi şartı aranmaksızın iş deneyim tutarının; devir tarihinden önce ortaklık hissesi oranına göre gerçekleştirilen kısım tutarı ile devir tarihinden sonra gerçekleştirilen kısım tutarının toplamı üzerinden belirlenmesi gerektiğine,
Oybirliği ile karar verildi" şeklindedir.
Yukarıdaki hükümlerden de anlaşılacağı üzere iş ortaklıklarında sözleşmenin devredilmesi durumunda ortaklık oranına bakılmaksızıın ilk sözleşme bedelinin %80 ini tamamlayan ortağa işin geçici kabulü yapılması şartıyla iş deneyim belgesi düzenlenmesi gerekir. İş ortaklıklarında iş deneyim belgelerindeki tutarlar ise her ortağın hissesi oranında değerlendirilir.Örnekle açıklamak gerekirse iş ortaklığı olarak taahhüt edilen bir işte %50-%50 ortaklı A ve B firması olsun. İşin ilk sözleşme bedeli 100 TL ve toplam sözleşme bedeli100 TL, işin %78 inin iş ortaklıyla gerçekleştirildiğini ve daha sonra A firmasının işi B firmasına devrettiğini ve işin geçici kabulunün yapıldığını varsayalım. Bu durumda işi devralarak tamamlayan A veya B firmasına iş deneyim belgesi düzenlenmesi için bu firmanın işin tamamı boyunca ilk sözleşme bedelinin en az %80 inde bulunmuş olması ve işin geçici kabulunun yapılmış olması gerekmektedir.
Bu noktada ilk husus işi deviralan firmanın ilk sözleşme bedelinin en az %80'lik kısmında bulunması gerektiğidir.
Örneğimizden yola çıkarak B firması işin tamamında (%100) yer aldığı için B firmasına iş deneyim belgesi düzenlenir. A firması ise işin %80 inde bulunmadığı için (%78 lik kısmında bulunduğu için) bu firmaya iş deneyim belgesi düzenlenmez.
B firmasının yaptığı iş tutarı ise şu şekilde hesaplanır: İş ortaklıklarında iş deneyim tutarı ortakların hissesi oranında değerlendirildiğinden, burada da iş ortaklığı devam ettiği müddetçe yapılan iş, ortaklık oranına bölünerek hesaplanmalı ve devir tarihinden sonra B firmasının yaptığı iş tutarına eklenmelidir.
Bu durumda B firmasının iş ortaklığı boyunca yaptığı iş tutarı 100x0,78x0,5=39 TL dir. İşin geri kalan kısmında ise (100-78)=%22, 100 TL tutarındaki iş için 100x0,22=22 TL tutarında iş yapılmıştır. B firmasının toplamda gerçekleştirdiği iş tutarı ise 39+22=61 TL dir. Yani B firmasına 61 TL tutarında iş deneyim belgesi düzenlenmesi gerekmektedir.